WDT to wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu dostawy towarów na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, przy spełnieniu stosownych warunków odnośnie statusu nabywcy. WDT to więc przede wszystkim przeniesienie prawa do rozporządzania towarem i powiązany z tym przeniesieniem transport towaru z Polski do innego kraju UE. Niby proste, ale w praktyce tak prosto często nie jest. Zwłaszcza, jeśli transakcja dotyczy np. wyspecjalizowanych towarów o skomplikowanym procesie produkcji i wytwarzanych na zindywidualizowane zamówienie. Bardzo często płatność wynagrodzenia jest w takich przypadkach wnoszona w częściach (etapach) przed dokonaniem finalnej dostawy (a więc w formie zaliczek).
Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w interpretacji Dyrektora KIS z 7 października 2024 r., 0114-KDIP1-2.4012.455.2024.1.MW.
Podatnik zamierza dokonać sprzedaży towaru z Polski do Szwecji. Maszyna będzie wyrafinowana. Strony w umowie ustaliły więc harmonogram płatności, zgodnie z którym szwedzki kontrahent zapłaci na rzecz Spółki:
- 30 % wartości umowy po podpisaniu umowy i po uzyskaniu gwarancji bankowej,
- 30% wartości umowy po rozpoczęciu produkcji produktu i przekazaniu dokumentacji technicznej,
- 20% wartości umowy po przeprowadzeniu kontroli i dostarczeniu dokumentacji kupującemu,
- 10% wartości umowy, po dokonaniu dostawy
- 10% wartości umowy po upływie 12 miesięcy po montażu produktu przez klienta.
Transakcja nie jest realizowana w łańcuchu. Podatnik nie będzie też montował towaru w Szwecji.
Kwalifikacja VAT
W momencie wywozu towaru za granicę, podatnik zamierza rozpoznać WDT i wystawić kontrahentowi fakturę VAT dokumentującą dostawę towaru. I słusznie, bo transakcja – pomimo swojego rozbudowanego charakteru – nadal stanowi po prostu WDT.
Owszem, w celu zapewnienia płynności finansowej oraz dopływu środków niezbędnych na realizację danego zamówienia, podatnik będzie otrzymywał płatności przed dostawą. Może wręcz powstać wrażenie, że będą one odnosić się do realizacji konkretnego etapu dostawy. Nadal jednak wpłaty powinny stanowić zaliczki na poczet przyszłej dostawy towaru, bowiem produkcja towarów jest procesem długotrwałym i złożonym, a przede wszystkim wymaga dużych nakładów finansowych. Niemniej, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów powinna być uznana za dokonaną dopiero w momencie, w którym nabywca nabędzie prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Nie oznacza to co prawda, że w wówczas powstaje obowiązek podatkowy. Ten przy WDT powstaje bowiem z chwilą wystawienia faktury albo 15 dnia miesiąca następującego po dostawie.
Zaliczki na poczet WDT
Ustawodawca już jakiś czas temu odstąpił od określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Przepisy dotyczące obowiązku podatkowego w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów nie opisują przypadku otrzymania całości lub części ceny, tzw. zaliczki/przedpłaty. Tym samym otrzymanie zapłaty w trybie zaliczkowym, jak i otrzymanie całości zapłaty przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, nie rodzi obowiązku podatkowego.
Co z fakturą?
Organy podatkowe nie zgadzają się na wystawianie faktur zaliczkowych dokumentujących wpłatę zaliczki na poczet WDT. Fiskus twierdzi, że brak jest podstaw wystawienia faktury zaliczkowej na WDT nawet na żądanie kontrahenta z innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Skoro zaliczka na WDT nie kreuje obowiązku podatkowego to nie można wystawiać dokumentu związanego z definicji z zaistnieniem zdarzenia opodatkowanego (a faktura takim właśnie jest dokumentem).