Komisja Europejska zaprezentowała pod koniec 2022 r. propozycję zmian unijnych przepisów VAT. Chodzi o zwiększenie efektywności rozliczeń zwłaszcza w transakcjach międzynarodowych. Niestety, „tymczasowy” model rozliczeń np. w zakresie WDT i WNT nie zostanie zmieniony. Podatnikom przybędzie za to kolejnych obowiązków. Dlatego nie mówimy o żadnej rewolucji, a jedynie o kolejnym (po quick fix) przypudrowaniu systemu.
1) Faktury (quasi)ustrukturyzowane i bardzo szybkie VAT UE
Rozszerzona zostanie sprawozdawczość cyfrowa – raportowanie w czasie (możliwie) rzeczywistym. Komisja Europejska szykuje tu dwie kluczowe zmiany:
- po pierwsze – obowiązkowe fakturowanie elektroniczne oparte na mechanizmach fakturowania w zamówieniach publicznych. Standardem będą fakury ustrukturyzowane. Ale uwaga: nie będą to fakury w rozumieniu naszego KSeF. Komisja Europejska nie przewiduje automatycznego dostępu do tych faktur przez lokalne organy skarbowe. Innymi słowy – podatnicy będą musieli wysyłać sobie faktury ustrukturyzowane, ale jedynie w celu „uproszczenia” ewidencjonowania. Nie oznacza to jednak, że do poszczególnych fiskusów nie będą trafiać żadne dane w czasie rzeczywistym, ponieważ…
- … po drugie, zmodyfikowana zostanie sprawozdawczość wewnątrzwspólnotowa. Informacje podsumowujące VAT UE będą składane również w nowym formacie, ale przede wszystkim w ciągu dwóch dni roboczych od wystawienia fakury w zakresie WDT czy eksportu usług. DWÓCH DNI(!!). Roboczych.
Uboczny efekt to poczucie, że obowiązkowy KSeF do jakiego się przygotowujemy może zostać z nami relatywnie krótko. Za parę lat kolejne przygotowania do kolejnej obowiązkowej faktury ustrukturyzowanej.
2) Platformy cyfrowe
Platforma cyfrowa to narzędzie umożliwiające łączenie dwóch odrębnych użytkowników celem osiągniecia celu. Platformy są często wykorzystywane są w relacjach transgranicznych. To rodzi problemy w rozliczaniu VAT. Problemy mają zostać rozwiązane dzięki wprowadzeniu modelu podmiotów uznawanych za dostawcę, w ramach którego platformy będą rozliczać się z VAT od właściwej dostawy, w przypadku gdy dostawca nie nalicza VAT.
3) Jedna rejestracja VAT UE
Rozszerzony ma być zakres OSS i IOSS. Obejmie m.in. WSTO towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. To jednak niuans. Nieco ważniejsze jest, że będziemy też odchodzić od procedury call-off stock. Zastąpi ją procedura OSS, pozwalająca na uniknięcie rejestracji w kraju przemieszczenia (a to największy atut call-off stock jakie dziś znamy). Ale najważniejsze będzie chyba rozszerzenie zakresu stosowania reverse charge. Dziś państwa członkowskie określają warunki jego stosowania. Art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT wprowadza w tym zakresie istotne ograniczenia (np. co do posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce). Ograniczenia mają zniknąć, wystarczająca dla odwrotnego obciążenia ma być sama rejestracja VAT nabywcy w kraju opodatkowania.
***
Wejście w życie poszczególnych zmian zostało rozciągniete w czasie między 1 stycznia 2024 r. a 1 stycznia 2028 r. Warto myśleć o nich już dziś. Chociażby w kontekście obowiązkowego KSeF. Szczegóły poszczególnych założeń opiszemy w odrębnych tekstach, pozostańcie więc Państwo w gotowości!
