Zgodnie z art. 22 ust. 2b ustawy o VAT, w przypadku towarów, które są wysyłane lub transportowane z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego. A więc innego niż pierwszy w kolejności dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz. Chyba, że podmiot pośredniczący posłuży się nnumerem VAT kraju wysyłki. Wtedy „ruchoma” jest dostawa realizowana przez taki podmiot pośredniczący właśnie.
To nowa zasada pomagająca „rozplątać” podatnikom sposób rozliczeń VAT w transakcjach łańcuchowych. Aby zastosować ją względnie spokojnie, należy jednak ustalić co to znaczy „wysyłać lub transportować towar”. To niezbędne by określić, czy w danej transakcji uczestniczy podmiot pośredniczący.
Pomocną dłoń wyciąga Dyrektor KIS, m.in. w interpretacji indywidualnej z 1 kwietnia 2022 r., 0114-KDIP1-2.4012.135.2017.11.RM. Podpowiada on bowiem, że podmiot wysyłający lub transportujący towar to ten, który odpowiada za techniczne i organizacyjne aspekty dotyczące transportu towarów. A więc m.in. uzgadnia z przewoźnikiem datę odbioru towarów, potwierdza dostępność oraz gotowość towarów do odbioru, informuje przewoźnika o szczegółach transportu, uzgadnia sposób załadunku towarów i wymogi, jakie muszą spełniać środki transportu. Fiskus zwraca dodatkowo uwagę na zgodność reguł Incoterms z kwestią organizacji transportu. Oto bowiem podmiot pośredniczący to ten, który nabywa władztwo nad towarem w kraju wysyłki, a przenosi je na finalnego nabywcę w kraju przeznaczenia.
W omawianej sprawie ważne jest też to, że pierwszy sprzedawca w łańcuchu nie ma pojęcia, że transakcja będzie miała łańcuchowy (i zagraniczny) charakter. Nie interesuje się ostatecznym przeznaczeniem towaru, wie tylko że sprzedaje go innemu polskiemu podmiotowi, który na potrzeby transakcji posługuje się krajowym numerem VAT. W takiej sytuacji, transakcja między pierwszym i drugim podmiotem w łańcuchu nie może być „ruchoma”. Taki status może mieć tylko i wyłącznie druga transakcja w łańcuchu.
W opisywanej interpretacji „wszystko się zgadza”. Reguły Incoterms zgrywają się z zasadami organizacji transportu, wspólgra z tym posługiwanie się odpowiednimi numerami VAT. Zgadza się również percepcja uczestników łańcucha (choć pierwszy sprzedawca nie jest go właściwie w ogóle świadomy). W życiu bywa jednak różnie, o czym każdy podatnik dokonujący międzynarodowych transakcji łańcuchowych wie doskonale. Warto więc szczególnie analizować tego typu transakcje. Nieprzerwanie, zmieniają się bowiem przepisy, ale praktyka pozostaje poplątana.
SOLVEO pomoże rozplątać każdy łańcuch, znamy się na tym jak mało kto.