Poznaliśmy projekt przepisów czasowo obniżających stawki VAT w związku z tzw. tarczą antyinflacyjną 2.0. Nie trzeba już więc zgadywać, które towary lub usługi być może obejmie historyczna obniżka cen. Planowany czasokres obowiązywania obniżki: 1 lutego – 31 lipca 2022 r.
No dobrze, czego więc dotknie obniżka stawek VAT? Stawka 0% VAT będzie stosowana:
- po pierwsze – do towarów spożywczych, które już dziś korzystają z najniższej możliwej stawki 5% VAT. Chodzi więc o poz. 1-18 załącznika 10 do ustawy o VAT. Ale nie wszystkich – nie będzie obniżona stawka VAT dla towarów wydawanych w ramach usług związanych z wyżywieniem. Tam z zasady dalej właściwa będzie stawka 8% VAT.
Co ciekawe, obniżka dotknie realnie nie tylko żywności (nie rozstrzygamy przeznaczenia np. pęcherzy zwierzęcych). Jadalny olej roślinny jest bowiem wykorzystywany do produkcji biopaliw;
- po drugie – do nawozów, środków ochrony roślin, stymulatorów, środków poprawiających właściwości gleby, ziemi ogrodniczej;
- po trzecie – do gazu ziemnego (już korzystającego z obniżki, ale do 8% VAT);
Stawka 5% VAT będzie zaś stosowana dla dostawy energii elektrycznej (przedłużenie już stosowanej obniżki) i energii cieplnej (dziś obniżona stawka 8% VAT).
Z kolei 8% stawka VAT znajdzie zastosowanie do benzyn silnikowych, oleju napędowego, biokomponentów, LPG.
***
Czy zmiany przełożą się na obniżki cen? Tego nie wiadomo. Sam fiskus w uzasadnieniu do przepisów wskazuje, że taką obniżkę „można założyć”. Wszystko zależy od woli sprzedawców. Pewnie dlatego, wzorem obniżki akcyzy mają oni obowiązek informowania nabywców o obniżonych stawkach VAT. Żeby w razie czego, klient mógł wszcząć karczemną awanturę przy kasie. Faktem jest jednak, że obniżka akcyzy musi przełożyć się na obniżkę ceny. Akcyzy nie nalicza się bowiem od ceny netto, lecz np. od wolumenu wyrobu. Z VAT jest inaczej. Jeśli więc chleb kosztuje dziś np. 4 zł brutto (3,81 zł netto + 5% VAT), podwyżka ceny netto do 4 zł sprawi, że sprzedawca owe 19 groszy na bochenku „zarobi”.
Zmiany stawek wywołają szereg skutków systemowych. Przede wszystkim, sprzedawcy żywności powinni powtórzyć ćwiczenie wykonywane przy okazji wejścia w życie nowej matrycy stawek VAT. Zmodyfikować systemy, wprowadzić aneksy do umów, zamówień itp. Obniżenie stawek jeszcze wydatniej wpłynie na pozycję VAT (zapewne „do zwrotu”).
Obniżka VAT na nawozy wspiera raczej ich producentów, a nie rolników. Skorzystają na niej jedynie rolnicy ryczałtowi, pozostali i tak odliczają VAT naliczony. W praktyce więc, obniżka przełoży się na… zwiększenie VAT do zapłaty przez rolnika (zmniejszy się kwota odliczanego podatku naliczonego).
A co tak naprawdę z tego wszystkiego wyjdzie?