Przy okazji zmiany przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, wróciło do systemu VAT odwrotne obciążenie. Dotyczy dostaw gazu, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Wszystko jednak jedynie w zakresie giełdowego obrotu profesjonalnego.
Zmiany wynikają z art. 145e ust. 1 (i następnych) ustawy o VAT. Reverse chargé nie jest powszechne, muszą być spełnione odpowiednie warunki. Dostawcą lub usługodawcą musi być podatnik VAT czynny niekorzystający ze zwolnienia z VAT. Nabywcą zaś (w zakresie gazu i energii elektrycznej) podmiot, którego główna działalność polega na odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne. Chodzi więc przede wszystkim o:
- spółki prowadzącą giełdę towarową;
- towarowe domy maklerskie lub domy maklerskie w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;
- spółki prowadzące giełdową izbę rozrachunkową;
- spółki prowadzące jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
- podmioty posiadające koncesję wydaną przez Prezesa URE, umożliwiającą obrót gazem lub energią elektryczną lub posiadające rachunek w rejestrze, o którym mowa w ustawie o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Jako się rzekło, odwrotne obciążenie dotyczy wyłącznie sytuacji, w których dostawa gazu lub energii elektrycznej są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na giełdzie towarowej. Z kolei przenoszenie uprawnień do emisji gazów cieplarnianych objęte odwrotnym obciążeniem musi być dokonywane bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.
Zawiadomienie
Dostawca i nabywca (usługobiorca) muszą składać naczelnikowi urzędu skarbowego zawiadomienie o rozpoczęciu dokonywania tych czynności. Pod groźbą grzywny za wykroczenie skarbowe. Odwrotne obciążenie nie jest więc fakultatywne. Przy spełnieniu ww. warunków brzegowych jego stosowanie to obowiązek stron (a nie przywilej). Nowe zasady stosuje się do czynności, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstał w okresie od 1 kwietnia 2023 r. do 28 lutego 2025 r.
Co z tego wynika?
Omawiane rozwiązanie oparte jest o przepisy Dyrektywy VAT. Ale zostało wdrożone relatywnie wąsko. I tak, odwrotne obciążenie nie będzie dotyczyć m.in. następujących podmiotów:
- właścicieli nieruchomości refakturujących media (energię i gaz) na najemców – nawet, gdy mają oni koncesję URE;
- podmiotów wytwarzających energię elektryczną na własne potrzeby (np. w małych generatorach OZE) a nadwyżkę sprzedających „do sieci” poza giełdą;
- uczestników rynku elektro-mobilności, a więc operatorów stacji ładowania (CPO) i dostawców usług elektromobilności (eMSP) – gdyż oni działają poza systemem elektroenergetycznym.
Chcesz wiedzieć więcej? Zapisz się na nasz Newsletter.
